- Katılım
- 26 Şubat 2020
- Mesajlar
- 108
- En iyi cevaplar
- 2
- Tepki puanı
- 18
- Puanları
- 1,080
BUNU BİLMEN GEREK
Sunucuna Para Karşılığı Bir Şey Ekletmeden Önce Bu Rehberi Oku!
Sunucuya dışarıdan birinin müdahalesine izin vermek, anahtarını tanımadığın birine vermek gibidir.
Küçük bir hata bile sistemini, verilerini ve emeğini tehlikeye atabilir.
Bu yüzden adım atmadan önce şu rehberi dikkatle oku.
1. “Yardımcı Olurum” Diyen Herkese İnanma
Bazıları gerçekten yardım etmek ister, bazıları ise kendi çıkarı için fırsat kollar.- Kişinin geçmişine, referansına, yaptığı işlere mutlaka bak.
- Gerekirse önce küçük, önemsiz bir iş verip test et.
️ 2. Root veya Admin Yetkisini Kimseye Verme
Root erişimi = Tam kontrol.O kişi tek bir komutla tüm sistemi silebilir, ya da gizli bir “arka kapı” bırakabilir.
- Yetkileri sadece işin gerektirdiği kadar kısıtla.
- İş bitince tüm erişimleri anında kapat.
3. Otomatik Yedek Sistemi Kur
Manuel yedek almak bazen unutulur.- Otomatik sistem (cron job, panel backup veya cloud yedekleme) kur.
- Yedeği farklı bir sunucuda veya drive’da sakla.
- Yedek almadan asla sistem değişikliğine izin verme.
4. Gelen Dosyaları Tarat ve Kontrol Et
“Abi güven bana, temiz dosya” diyen çok olur ama güven, kontrolle gelir.- Dosyayı
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yapın veya üye olun.veya benzeri analiz sitelerinde tara.
- Kodları açıp “eval”, “exec”, “os.system” gibi satırları kontrol et.
- Şüpheli bir şey varsa yükleme.
5. İletişimi Belgeyle
Anlaşmaların, teslim tarihinin ve ücretin net olmasına dikkat et.- Tüm konuşmaları yazılı şekilde sakla (Discord, e-posta, forum mesajı).
- Ekran görüntüsü al.
6. Ödeme Güvenliğini Sağla
Peşin ödeme asla yapma.- İşi parça parça teslim al, parça parça ödeme yap.
- Güvenilir aracı sistem (Fiverr, Ko-fi, PayPal Goods & Services) kullan.
- Kripto kullanıyorsan, sadece doğrulanmış cüzdanlarla çalış.
7. İş Bitince Erişimleri Temizle
Bu en sık unutulan kısımdır.- Tüm kullanıcıları sil.
- Şifreleri değiştir.
- FTP, panel, SSH, RDP gibi tüm girişleri kapat veya yenile.
8. Log Tut – Kim Ne Yapmış Gör
Sunucunda işlem geçmişini (log) aktif tut. - “Kim ne zaman girmiş, ne yapmış?” görebilmek seni olası zararlardan korur.
- Basit bir auditd veya screenlog sistemi kurabilirsin.
9. Her Şeyi Senin Öğrenmen Gerekmez, Ama Bilmen Şart
- Sistemin nasıl çalıştığını az da olsa öğren.
- Böylece kimse seni teknik terimlerle kandıramaz.
10. “Hızlı Hallederim” Diyenlerden Uzak Dur
Gerçek profesyonel, önce sorunu dinler, sonra çözüm planı sunar.“Hızlı çözüm” genelde “hızlı bozulma” anlamına gelir.
11. Topluluklardan Geri Bildirim Al
- “Bu kişiden hizmet alan var mı?” diye sor.
- Topluluğun tecrübesi senin sigortandır.
SON SÖZ
Sunucu seninse, güvenlik de senin sorumluluğundur. Kim olursa olsun, kontrolü tamamen devretme.
“Bir tıklama güvenliği bozar, bir önlem sistemi kurtarır.”