Tanıtım Yeşilay | Bağımlılıklarla Mücadele!

Yeşilay

Yeşilay Dr. Mazhar Osman Uzman ve arkadaşları tarafından Sultan Vahdeddin’in izniyle 5 Mart 1920 yılında "Hilal-i Ahdar" adıyla kurulmuştur.
Yeşilay'ın kurulduğu 1-7 Mart haftası Yeşilay Haftası olarak kabul edilmektedir.
"Hilal-i Ahdar" ismi daha sonra "Yeşil Hilal" ve "Yeşilay" olarak değişmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk'ün Cumhurbaşkanlığı, İsmet İnönü’nün Başbakanlığında, Bakanlar Kurulu kararıyla Yeşilay’a “kamuya yararlı dernek statüsü” verilmiştir.
Kuruluşundan günümüze bağımlılıkların sayısı artması sonucunda Yeşilay'ın çalışma alanları genişlemiştir.



Yeşilay hangi alanlarda çalışmalar yapıyor?

Yeşilay yurtta ki düzeni bozan ve gençlere zarar veren bağımlılıklar ile savaş veriyor. Bu savaşı verirken toplumu bilinçlendiriyor ve onlara yardım ediyor.
Bu amaç doğrultusunda uluslararası kuruluşlar ile ortaklık yapıyor.

Çalışma Alanları

Tütün Bağımlılığı
Alkol Bağımlılığı
Madde Bağımlılığı
Kumar Bağımlılığı
Teknoloji Bağımlılığı



Sigara Bağımlılığı

Sigara tüm dünyada ve ülkede yaygın olarak kullanılan ve dünyada en fazla ölüm sebeplerinden biridir.
Peki Yeşilay Sigara bağımlılığı için neler yapıyor ve sigara bağımlılığı neler yapıyor.

Ne gibi hastalıklara yol açıyor?

Kalp ve damar hastalıkları
Bronşların daralması sonucu akciğer rahatsızlıkları ve KOAH
Damarlarda tıkanma ve buna bağlı felç
Midede gastrit, ülser ve mide kanseri
Ciltte sararma, kırışıklık, cilt kanseri
Ağız kokusu ve dişlerde sararma
Gebelikte sigara içilmesi erken doğuma ve buna bağlı olarak çeşitli gelişim bozukluklarına, doğum sonrası ise sütün kesilmesine yol açar.

Biliyor musunuz?

Dünyada her yıl 6 milyon kişi sigara sebebiyle hayatını kaybetmektedir. Bu sayı her 10 saniyede bir kişinin sigaradan ölmesi demektir.
Günde yaklaşık yarım paket sigara içen bir insan her gün beynine 300 nikotin vuruşu gönderiyor.

Sigarayı bıraktıktan sonra vücutta neler oluyor?

Umarım kimse kullanmaz fakat kullanan kişiler bıraktıkları zaman vücutlarında ne tür değişiklikler olacağını merak eder, işte bu sorunun cevabı!

Sigarayı bıraktıktan 2 saat sonra nikotin vücudunuzu terk etmeye başlar.
6 saat sonra kalp atış hızı ve kan basıncı düşmeye başlar.
12 saat sonra sigara dumanından kaynaklanan zehirli karbonmonoksit kan dolaşımınızdan temizlenir ve ciğerlerinizin daha iyi çalışmasını sağlar.
2 gün sonra tat ve koku duyularınız keskinleşir.
2-12 hafta içinde kan dolaşımı iyileşir, bu da yürüme, koşma gibi fiziksel aktiviteleri kolaylaştırır.
3-9 hafta sonra öksürme, nefes darlığı, hırıltı gibi problemler azalır ve akciğerleriniz güçlenir.
5 yıl içinde kalp krizi riski yarı yarıya azalır.
10 yıl sonra akciğer kanseri riski yarıya inerken kalp krizi riski hiç sigara içmemiş bir kişinin riskiyle aynı orana düşer.



Sigara sağlık sorunları dışında maddi ve manevi olarak da kişiye ve yanında kilere yani pasif içicilere de zarar vermektedir.
Onların yanı sıra ailevi düzensizliği de öne çıkarır

Alkol Bağımlılığı

Alkol ülkemizde çok kullanılan bir üründür ve tüm kazaların 3. sebebidir ve bu tür kazalardan yılda 1.800.000 kişi hayatını kaybetmektedir.
Bunu kullananların dışında trafiğe alkollü olarak çıkanlar, yoldan geçen insanlara, duraklarda bekleyen insanlara, yol kenarında yürüyen insanlara, hayvanlara ve daha bir çok şeye zarar vermektedir.

Ne gibi hastalıklara yol açıyor?

Yemek borusu, gırtlak, mide ve pankreas kanserleri
Doğru düşünme, karar verme ve hareket etme gibi beynin işlevlerini bozması
Uyku bozuklukları, baş ağrısı, göz tahribat
Kalp ve kan dolaşımı hastalıkları
Kan pıhtılaşmasını engelleme
Karaciğerde ağır hasar

Biliyor musunuz?

Dünyada her yıl 15-29 yaş arasında ki gençler alkole bağlı nedenlerden dolayı hayatını kaybediyor.
Türkiye'de alkol ile tanışma yaşı 11'e kadar gerilemiştir.
Her yıl 3,5 milyon insan alkole bağlı nedenlerden dolayı hayatını kaybetmektedir.
Alkol tüm dünyada önlenebilir ölüm ve yaralanmaların üçüncü temel nedenidir.
Alkolden doğan maddi zarar alkolden elde edilen gelirden çok daha fazladır.
Eğitimde başarısızlık, suça eğilim, alkole bağlı sağlık problemleri alkol kullanımıyla doğru orantılı olarak artar.

Bağımlılık belirtileri

Kişi tarafından alışkın olduğu etkinin sağlanabilmesi için kullanılan alkol miktarının giderek arttırılıyor olması; eskiden kullanılan, alışkın olunan alkol miktarı ile aynı hissin ve etkinin sağlanamaması (tolerans)
Kişinin kullandığı alkolün miktarını azaltması ya da alkolü bırakması sonucunda yoksunluk belirtisi dediğimiz bir takım ruhsal ve bedensel sıkıntılar içerisine girmesi ve yoksunluk belirtisi hisseden kullanıcının alkol alması ile rahatlama hissetmesi
Kullanılan alkolün kişi tarafından almayı tasarladığı miktardan fazla miktarda ve sürede kullanılması
Alkol sağlamak, alkol kullanmak ya da alkolün etkilerinden kurtulmak için çok fazla zaman harcanması
Alkol kullanımı yüzünden önemli toplumsal, mesleki etkinliklerin ya da boş zamanları değerlendirme etkinliklerinin azaltılması ya da bırakılması
Alkol kullanımını bırakmak ya da denetim altına almak için başarısız girişimlerin varlığı
Alkolden zarar gördüğü bilinmesine rağmen alkol alımına devam etmek



Kumar Bağımlılığı

Ceza Kanunu’muzda, “Kazanç kastı ile oynanan kâr ve zararı şansa bağlı bulunan oyun” olarak tarif edilen kumar isteyerek riske girme temelinde, kazanan ve kaybeden tarafların olduğu ve her iki tarafta da bir üretim işi olmaksızın servetin yeniden dağılımına verilen addır.

Zararları

Kişiye

Psikolojik sorunlara yol açar.
Diğer bağımlılıklara bulaşma ihtimalini yükseltir "Alkol, Sigara vb."
Kazanma hırsı ile bencil ve kendi adına düşünen birey kendine ve çevreye zarar verir.
Kumar tutkusu nedeniyle sorumluluklarını yerine getirmez.
Fizikî zararlarla neticelenebilecek karmaşık bir ilişkiler ağına dahil olur.
Maddi kayıp ile birlikte kişi; kendisine, ailesine ve topluma karşı zararlı hale gelir.

Aileye

Ailedeki güven ortamı kaybolur.
Ailede maddi kayba yol açar ve bu kayıplar yüzünden psikolojik, ailevî ve toplumsal sorunlar ortaya çıkar (boşanma, aile içi şiddet gibi).
Kumarın finansmanı için girişilen ilişkiler aile düzenine ve bireylerine yansır.

Topluma

Haksız kazanç meşru hale gelir; kolay kazanç yeni nesillerin ideali haline gelir.
İllegal yapı ve organizasyonlar bu yollarla güç ve servet kazanır.
Çalışma, alın teri, hak ve hukuk gibi toplumun temeli olan anlayışlar itibardan düşer.
Toplumsal ahlâk yara alır.
Menfaat ve kazanma hırsı bütün toplumsal ilişkilere yansır.
Toplumdaki huzur ve güven zedelenir.

Nasıl yardımcı olabilirim?

Para idaresine sınırlar koyarak veya aile içerisinde finansal sorumluluğu üzerinize alarak hem kişinin kumar oynamasına hem de nüksün oluşmasına karşı önlem almış olursunuz.
Kumar oynayan kişinin yalvarma, tehdit ya da suçlama yoluyla para istemesine karşı hazırlıklı olmalı ve stratejiler geliştirmelisiniz.
Hem kendiniz hem de kumar oynayan kişinin terapi desteği alması sorunla daha kolay baş etmenize yardımcı olacaktır.



Madde Bağımlılığı

Madde bağımlılığı, vücudun işlevlerini olumsuz yönde etkileyen maddelerin kullanılması, bundan dolayı zarar görüldüğü hâlde bu maddelerin kullanımının bırakılamamasıdır. Bağımlı, madde kullanımına ara verdiğinde yoksunluk belirtileri yaşar. Zamanla madde kullanım sıklığını ve dozunu artırır.

Etkileri

Aklı ve iradeyi işlemez hale getirir. Kişiyi normal yaşam ve davranışlarından uzaklaştırır.
Bulantı, kusma, karın ağrıları, kabızlık, ishal, mide ve bağırsak spazmlarına/kanamalarına sebep olur.
Tüm iç organların zarar görmesine ve buna eşlik eden bir dizi hastalığa neden olur.
Zehirlenmelere ve bu yolla gelen ölümlere sebep olur.
Uyuşturucular, bireyin çevreye uyum yeteneğini azaltır. Bağımlı giderek aileden ve çevresinden kopararak, yalnızlaşır. Çoğu zaman bu tabloya ağır bunalımlar eşlik eder.

Tedavi olmak için
Madde kullanan ve tedavi olmak isteyen, bu konudaki problemlerine çözüm arayan kişi ve yakınları hastanelere bağlı Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezleri (AMATEM) ile psikiyatri kliniklerine başvurarak tedavi olabilirler. Hasta ve doktor işbirliğiyle yürütülen tedavi, 2-6 hafta arasında hastanede yatarak arındırma ve bir yıl süre ile psiko-sosyal tedavi şeklinde gerçekleşmektedir.
En iyi korunma yolu hiç başlamamaktır.

Önlemek önemlidir

Toplumda bağımlılık yapıcı maddelerin kullanılmasını ve yayılmasını önleme çalışmaları, bu maddelerin yarattığı bireysel ve toplumsal sorunları en aza indirmek ve toplumda sağlıklı davranışların gelişmesini sağlamak amacıyla yapılmaktadır.


Bağımlılık, geliştikten sonra tedavisi oldukça güç olan bir hastalıktır.
Uygulanan uzun süreli tedavilerin maliyeti çok yüksektir.
İyileştikten sonra gerekli sosyo-psikolojik tedbirler alınmazsa, bağımlılığın yineleme oranı çok yüksektir.
Madde kullanımının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkisi nedeniyle ülkenin sağlık harcamaları artmaktadır.
Her türlü önleme programı maliyetinin, tedavi maliyetinden daha düşük olduğu gözlenmiştir.



Teknoloji bağımlılığı

Teknolojinin insan hayatına getirdiği sayısız faydalar var. Ancak kişinin teknoloji kullanımı üzerinde kontrolünün kaybolması ve teknolojiyi ölçüsüz ve sınırsız kullanması çok ciddi zararlara sebep olabilir. İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanmaktadır.

Bağımlılık belirtileri

Yalnızca birkaç dakika diyerek saatler harcamak.
Çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemek.
Uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel sorunlardan şikâyet etmek.
Anonim bir kişiliğe bürünmek, insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek.
İnternete girmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da randevulardan ödün vermek.
Bilgisayarınızın başında çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da büyük bir zevk almak ve bu iki duygular arasında gidip gelmek.
Bilgisayarınızdan uzak kaldığınız zaman gergin ve boşluktaymış gibi hissetmek.
Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak.


Fiziksel olarak verdiği zarar

Gözlerde yanma
Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme
Beden duruşunda bozukluk
Elde uyuşukluk
Halsizlik

Sosyal olarak verdiği zarar

Akademik başarıda düşüş
Kişisel, aile ve okul sorunları
Zamanı idare etmede başarısızlık
Uyku bozuklukları
Yemek yememe
Aktivitelerde azalma
İnternet arkadaşları dışında izolasyon

Biliyor musunuz?

Yoksunluk durumu; bağımlı öğrencilerin % 74,5’inde saptanırken bağımlı olmayanların % 10,5’inde saptanmıştır.
İnternette geçirdiği zamanı gizlemek için yalan söyleme; bağımlı öğrencilerin % 38’inde saptanırken, bağımlı olmayanların % 4’ünde saptanmıştır.
İnternette geçirdiği zamandan suçluluk duyma, bağımlı öğrencilerin % 33’ünde saptanırken, bağımlı olmayanların % 4,3’ünde saptanmıştır.

Kontrol altına alma yöntemleri

Günlük internet kullanım saatlerini değiştirin.
Haftalık internet kullanımı çizelgeleri hazırlayıp, uyulmasını sağlayın.
Destek grupları ya da aile terapisi gibi yöntemleri hayata geçirin.
Yapmayı isteyip de fırsat bulamadığı faaliyetleri bir deftere yazmasını sağlayın, internet kullanmak için yoğun istek duyduğunda yazdıklarından birini yapmasını isteyin.

Kapanış

Umarım hiç biriniz bu durumlar ile karşılaşmazsınız ve kullananlar da en kısa sürede bırakır.

​